Het is onmiskenbaar zo. De crisis is voorbij. Je ziet het aan de cijfers. Maar er zijn ook tekenen aan de wand, indicatoren van herstel. De uitzendbranche boekt al sinds oktober 2013 vier procent groei ten opzichte van het vorige jaar. En zoals we allemaal weten, loopt de uitzendbranche voorop in economische ontwikkelingen. Dat de groei er daar stevig in zit en duurzaam is, is heel bemoedigend.
Maar de echte reden dat de crisis voorbij is, is omdat iedereen dat vindt. Want economie is psychologie. De collectieve stemming kan kennelijk niet veel langer dan vijf jaar in mineur zijn. Dan worden de mensen het echt zat om te somberen, af te wachten. Dan gaat de blik op vooruit. Sterker, de blik moet wel op vooruit omdat achter ons bruggen verbrand zijn en we niet meer terug kunnen. Want sporen heeft de crisis wel achtergelaten. Ik hoef alleen maar even te buurten bij onze mensen van de insolventieafdeling, die surseances en faillissementen afwikkelen en doorstarts begeleiden. Of naar de arbeidsrechtmensen die collectieve ontslagzaken hebben behandeld. Dat zijn geen zaken waarin je spreekt over succes, of over winnen of verliezen. Dat gaat om schade beperken, doen wat nodig is, met respect voor alle belangen.
Achterover leunen kunnen we niet. We mogen niet denken dat alles nu vanzelf weer goed komt en we in oude patronen kunnen vervallen. Intussen is een nieuwe generatie de arbeidsmarkt opgekomen die midden in de crisis alweer vijf a zes jaar werkervaring heeft opgedaan. Intussen is de wereld veranderd van connectiviteit via je desktop of laptop naar alles bij de hand, letterlijk in de palm van je hand. In 2009 waren de iPhone, de Android en de tablet nog een nieuwigheid. Nu kijkt men je vreemd aan als je er geen hebt en je naar je bureau moet om je mail te checken of een document aan te passen. Servers in de kantooromgeving worden zeldzaam want we maken meer en meer gebruik van clouddiensten. Wat is het effect? Supertransparantie in de markt. We zijn onafhankelijker dan ooit van anderen als het gaat om kennis. Zowel inhoudelijke kennis als marktkennis. Dat leidt tot het verdwijnen van complete marktsectoren en het comprimeren van marktkolommen. De steen is met een plons in de vijver gevallen en de golven gaan nog volop heen en weer. We moeten met z’n allen dus goed opletten. Wat doet dat met uw markt? Wat is er (nog) nodig, wie is er (nog) nodig om uw klant goed te bedienen? Wat is eigenlijk (nog) de behoefte van de klant? En wat zijn de nieuwe wensen van de klant? En wat moet je extra doen om daaraan te voldoen. En wie heb je extra nodig? Kansen en uitdagingen. We zitten eigenlijk midden in een revolutie, die wordt veroorzaakt door kennis en informatie, bundeling van denkkracht en data via het internet, dat in de palm van onze hand ligt. En binnenkort in het rechterpootje van je Google-bril.
Met het verdwijnen van de crisis gaan we niet back to normal. We gaan back to the future.
