In de zogenaamde ‘positieve psychologie’ wordt beweerd dat positieve emoties op de werkvloer belangrijk zijn. Wanneer we goed in ons vel zitten dan beschermt ons dat tegen stress, zo is de redenering. Onderzoek van neurowetenschapper Henk van Steenbergen van de Universiteit Leiden leert ons echter iets heel anders. Op het moment dat we een rotklus moeten klaren blijkt het vaak beter om in een negatieve emotionele toestand te verkeren. We concentreren ons dan namelijk veel beter op de klus.
Van Steenbergen onderzocht of emoties ons helpen of juist in de weg staan in situaties die vragen om mentale inspanning, bijvoorbeeld tijdens een gevaarlijke verkeerssituatie. “Op dergelijke moeilijke momenten moeten we onze aandacht richten op de informatie die ertoe doet. Irrelevante informatie moeten we dan juist onderdrukken. We noemen dat ‘cognitieve controle’. Ik heb met psychologische experimenten onderzocht hoe gevoelens deze cognitieve controle beïnvloeden”, legt van Steenbergen uit.
Bij proefpersonen werden eerst positieve of negatieve emoties opgeroepen met muziek of plaatjes. Vervolgens werd met hersenscans vastgelegd wat er in het brein gebeurt bij het uitvoeren van taken. De conclusie is dat het hersengebied dat ons waarschuwingssignalen geeft, minder actief wordt bij mensen in een positieve emotionele toestand. Dat roept nogal wat discussie op. Wat betekent dat bijvoorbeeld in het verkeer? Dat positieve muziek ertoe leidt dat we minder alert reageren? Of wat te denken van de verliefde werknemer? Die is waarschijnlijk minder productief omdat hij/zij zich minder op de taken van het werk kan concentreren door de vlinders in de buik…
Gelukkig toont ander onderzoek aan dat bevlogenheid ons positieve energie geeft. Maar dat geldt meer voor de lange termijn. We kennen allemaal die klusjes waarvan we denken: “let’s get it over with” dan is het maar gedaan. Kunnen we vervolgens weer onze energie steken in al die mooie, positieve dingen in het leven.
Jean-Pierre Schreurs is eigenaar van adviesbureau SONDZ. SONDZ geeft marketingadvies op basis van interviews en vragenlijsten via internet (www.sondz.nl). Daarnaast is hij verbonden aan de Hogeschool Leiden (commerciële economie).
