Bedrijfsreportages

De tandheelkunde heeft een versie 2.0 nodig

Redactie 7 januari 2014 13 minuten leestijd

Landelijk gezien besteden mensen jaarlijks gemiddeld 174 euro aan tandheelkunde. De tandarts scoort individueel het hoogst in de zorg met een 7,9 als tevredenheidscijfer maar heeft als collectief een imagoprobleem. Tegelijkertijd maken zorgverzekeraars op jaarbasis 300 miljoen euro winst op de aanvullende tandartsverzekeringen. Winst die niet terugvloeit in de zorg maar ondertussen wel verantwoordelijk is voor het minder positieve imago van tandartsen. Zorgondernemers Cor Jongejan, Robbert-Marc de Haan en Erik Pas willen hier iets aan doen. Jij® gaat het verschil maken.

Wat is Jij®?

Erik Pas: “Jij® is een initiatief dat mensen bewust moet maken van de waarde van een gezond en mooi gebit. Tegelijkertijd moet Jij® de tandarts uit het hoekje van ‘noodzakelijk kwaad’ halen en wordt het een collectief dat tandartsen multimediaal kan laten communiceren. Want ook dat laatste is hard nodig binnen deze gefragmenteerde branche. Ter illustratie: er zijn in Nederland ongeveer 8.000 tandartsen actief en die zijn verdeeld over ongeveer 6.500 praktijken. Deze praktijken variëren vervolgens van goed georganiseerde groepspraktijken tot tandartsen die in een verbouwde garage de hele dag gaatjes zitten te boren. Een kwaliteitskeurmerk ontbreekt en ondertussen heeft 84 procent van de 23-jarigen cariës. Onze doelstelling is dat we de best mogelijke tandartspraktijken in Nederland Jij® laten zijn en daarmee de mondzorg in Nederland naar een nieuw niveau tillen.”

Hoe is dit initiatief ontstaan?

Cor Jongejan: “Ik ben tandarts in Alphen aan den Rijn en daar hebben we met negen maten een collectief van drie groepspraktijken onder de naam TCA, waarmee we inmiddels 35.000 mensen helpen op het gebied van mondzorg. Onze branche zit midden in een transitie, en zo’n transitie brengt bedreigingen, problemen en kansen met zich mee. Twee jaar geleden kwam creatief strateeg Erik Pas in mijn stoel via een van mijn partners, Mirte Nieuwpoort. Erik werkte in 2010 onder andere voor Bavaria Bier en had destijds de Bavaria Babes bedacht voor het WK Voetbal. Mirte is een van de twee dames die destijds voor veel ophef zorgden in Zuid Afrika. Van Erik hoorde ik de strategie achter de Bavaria Babes en dat was een zeer doordachte. Voor mij reden genoeg om de transitie in de tandheelkunde eens tegen hem aan te houden. Hierop zijn we geheel vrijblijvend een avond per week gaan afspreken om de hele tandheelkunde eens goed onder de loep te nemen. Robbert-Marc de Haan, op dat moment algemeen directeur binnen Wegener, sloot aan en met z’n drieën hebben we gedurende een jaar Jij® ontwikkeld, als antwoord op de bedreigingen en problemen binnen de tandheelkunde.”

Welke problemen zijn er in de tandheelkunde?

Robbert-Marc de Haan: “Dat zijn er een aantal. Allereerst proberen grote zorgverzekeraars hun winsten te borgen. Een belangrijk middel dat ze hiervoor in willen zetten is te willen bepalen welke zorg zorgverleners mogen leveren. Dit gaat ten koste van de gezondheid van mensen. Een zorgverzekeraar is er bijvoorbeeld bij gebaat dat een tandarts een goedkoper vulmiddel gebruikt. Maar zo’n goedkoper vulmiddel gaat minder lang mee en moet dus sneller worden vervangen. Op korte termijn borgt dit de winst van de zorgverzekeraars. Op lange termijn is dit een slechte ontwikkeling voor de (mond)gezondheid, minder plezierig voor patiënten en bovendien duurder. Daarnaast communiceren heel veel tandartsen niet of nauwelijks. Hierdoor ontstaan verschillende inzichten bij patiënten wat de zorg niet ten goede komt. Niet veel mensen weten bijvoorbeeld dat chronische hoofdpijnklachten in veel gevallen door een tandarts verholpen kunnen worden, of dat een te lang gebruik van spenen bij jonge kinderen kan leiden tot vervelende oorpijn en longklachten. Ook vindt er een verschuiving plaats in de tandheelkunde. Iedereen kent het beeld van de oudere tandarts met een eigen praktijk. Momenteel zijn er in Nederland 1500 praktijkeigenaren die graag de komende drie jaar willen stoppen en dus niet willen investeren in nieuwe technieken. De instroom bestaat echter uit jonge vrouwen die graag goede zorg willen verlenen, maar niet zitten te wachten op een eigen praktijk. Momenteel is zo’n 80 procent van de tandartsstudenten vrouw. Zo zijn er nog wel een aantal bedreigingen op te noemen, waaronder de staat van de mondzorg. Hoewel de mondzorg in Nederland tot de top van de wereld behoort en zelfs tegen lage kosten, is er een cariësreductie mogelijk van 70 procent. Ook dat willen we aanpakken.”

Verandert hiermee de rol van de tandarts in het leven van mensen?

Cor Jongejan: “Als het aan ons ligt wel. De mond is de poort van het lichaam. Men eet, vrijt, zoent, drinkt en communiceert ermee. Voor de rokers is het bovendien de schoorsteen van de ziel. Mondzorg gaat hierdoor verder dan alleen het repareren van een tand of kies. Tandartsen zijn bijvoorbeeld in staat om bepaalde vormen van kanker te constateren in de mond. Veel tandartsen beseffen niet welke verantwoordelijkheden ze hiermee hebben. Tandartsen moeten meer preventief te werk gaan en bepaalde taken delegeren aan bijvoorbeeld mondhygiënistes en preventieassistentes. Hoe meer een tandarts boort, hoe slechter het eigenlijk is. Preventie is de sleutel naar betere mondzorg in Nederland, en dat begint bij de huidige generatie kinderen. Als we die generatie goed behandelen is het resultaat het snelst zichtbaar. Voorlichting door mondzorgspecialisten is hiervoor nodig. Massaal. Daarnaast is er een andere belangrijke groep die momenteel niet goed wordt geholpen, namelijk hulpbehoevende ouderen. Voor deze groep is een hapje en een drankje vaak nog een van de weinige zaken waar ze van kunnen genieten. Dat wordt een stuk lastiger met pijn in de mond en tegenwoordig houden mensen steeds langer hun hele leven het eigen gebit.”

Wordt Jij® een franchiseketen?

Erik Pas: “Nee. Ons primaire doel is om de mondzorg in Nederland naar een hoger plan te tillen. Qua mondgezondheid en tandartspraktijken. Hiervoor hebben we een duidelijke visie, missie en ambitie ontwikkeld. Franchise zou hierbij een middel kunnen zijn, maar wij kiezen daar bewust niet voor omdat het een commerciële beeldvorming kan creëren. Jij® is heel duidelijk ontstaan als oplossing en niet als commerciële keten. Voor een selectief aantal praktijken is er wel een mogelijkheid om zelfstandig te blijven en toch onder de naam van Jij® te acteren. Dit zijn de grotere en goed georganiseerde groepspraktijken. Wij hebben bewust de keuze gemaakt om te groeien door praktijken aan te kopen en deze om te vormen naar Jij®-praktijken. De praktijken die wij overnemen voldoen wel aan bepaalde standaarden, anders wordt het onmogelijk om de kwaliteit te borgen. Je kunt Jij® straks het beste omschrijven als een community. Bij dat gevoel voelen we ons het meest senang.”

Robbert-Marc vult aan: “Wij nemen inderdaad niet klakkeloos praktijken over. We hebben een praktijkscan ontwikkeld met een schaal van 1 t/m 5. Op verschillende gebieden moet een praktijk gemiddeld minimaal een 3 scoren. Vervolgens willen we de praktijken naar het cijfer 4 brengen. Praktijken die het cijfer 5 verdienen, bestaan binnen deze bandbreedte nog niet. Daar moeten wij met z’n allen nog hard voor werken.”

Hoe ziet de ideale Jij®-praktijk eruit?

Robbert-Marc de Haan: “De ideale Jij®-praktijk is een praktijk waar mensen zich thuis voelen. Het moet een toegankelijke praktijk worden waar mensen ook met een eenvoudige vraag naar binnen kunnen lopen en met een bevredigend antwoord de deur weer uit gaan. Benaderbaarheid en bereikbaarheid zijn hiervoor belangrijke elementen. We gaan de praktijken daarom ook in clusters ontwikkelen. In het midden een grote praktijk met alle diensten zoals tandartsen, mondhygiënisten en preventieassistentes aangevuld met meer specialistische diensten als implantologie, endodontologie en gnathologie. De praktijken daar omheen zullen iets kleiner zijn en de eerste lijn mondzorg verzorgen met tandartsen, mondhygiënisten en preventieassistentes. Alle praktijken zullen worden voorzien van de nieuwste technieken. Ter illustratie: Cerec is zo’n innovatie. Een cad/cam-technologie die het mogelijk maakt om binnen anderhalf uur een keramische reconstructie te maken zoals bijvoorbeeld een kroon. Tegen lagere kosten en veel plezieriger voor patiënten. Op dit moment gebruikt slechts 6 procent van de tandartsen in Nederland Cerec.”

Welke rol speelt Jij® als merk in jullie plannen?

Erik Pas: “Een merk biedt houvast aan mensen. Straks moeten mensen associaties hebben bij Jij®. Onze merkwaarden zijn betrokken, vernieuwend, professioneel, inspirerend en menselijk. Als we daarnaar handelen, gaan mensen dat ervaren. Vanuit die waarden streven wij er onder andere naar om 19-jarige jongeren straks voor 90 procent cariësvrij te hebben. Daarnaast laten we met ons plan voor mondzorg aan hulpbehoevende ouderen zien een belang te hechten aan de stand van de totale mondzorg in Nederland en bovendien hebben we een babykit ontwikkeld die informatie geeft over hoe om te gaan met de eerste tandjes, het speengebruik, et cetera. Deze kit krijgen jonge ouders straks kosteloos. Daarnaast biedt het onze medewerkers houvast. Wij willen straks een hoge klanttevredenheid, die we gaan meten aan de hand van NPS-scores. Zo’n NPS-score zegt feitelijk niet veel meer dan dat we door onze klanten spontaan aan worden bevolen in hun directe omgeving. Binnen vijf jaar willen we realiseren dat 60 procent van onze klanten Jij® straks spontaan aanbeveelt. Hiervoor hebben we onze medewerkers hard nodig. Zij zijn straks immers Jij®. Ook qua medewerkerstevredenheid leggen we de lat voor onszelf erg hoog. Over vijf jaar moet 85 procent van de medewerkers graag bij ons willen werken. Dat is ook een functie van een merk. Jij® moet inspelen op de persoonlijke behoeftes van patiënten en medewerkers. Als we dat kunnen realiseren doen we het goed. Er is bovendien nog veel te doen. Als ik aan tien personen vraag of ze helemaal tevreden zijn over hun gebit, dan hoor ik negen mensen nee zeggen. Als je vervolgens doorvraagt, dan hebben acht van deze mensen deze vraag nog nooit van een tandarts gekregen. Dat vind ik vreemd.”

Cor Jongejan vult aan: “Er is inderdaad nog veel te doen. Ons doel is om de mondgezondheid in Nederland te verbeteren tegen lagere kosten. Zoals al eerder gezegd, is preventie hiervoor de sleutel. Samen met een tandartspraktijk uit Den Bosch ontwikkelen we op dit moment een methode waarmee 70 procent cariësreductie mogelijk is onder jongeren. Met ingang van 1 januari 2014 gaan we deze methode toepassen op de Jij®-praktijk aan de Koraalzwam in Alphen aan den Rijn, om vandaaruit deze methode landelijk uit te rollen, tegelijk met het merk Jij®.”