In juli 1989 bezocht oud-president George H.W. Bush ons land en kreeg een ontvangst in de Pieterskerk te Leiden aangeboden. Ik vond dat vanuit mijn toenmalige bedrijfsmakelaardij een unieke gelegenheid voor een PR-stunt. Na veel moeite slaagde ik erin aan het begin van de route, tussen de eerste panden aan de Steenstraat, een spandoek in onze blauwe huisstijl te laten bevestigen.
Daarop in pontificale letters: MENNO SMITSLOO WELCOMES GEORGE BUSH. Geen instantie heeft daar toen bezwaar tegen gemaakt, laat staan dat er gehandhaafd werd. Verder hing de stad ook vol – en vooral het Rapenburg – met witte spandoeken, waarop George en zijn Barbara hartelijk werden verwelkomd. Deze uitingen waren komisch genoeg allemaal in opdracht van de Amerikanen zelf opgehangen. Burgemeester Goekoop verwelkomde in de president de Amerikanen thuis. Hun huis, omdat velen, waaronder Bush, afstammen van de uit Engeland gevluchte Pilgrims, die begin zeventiende eeuw vanuit Leiden als The Pilgrimfathers naar Amerika vertrokken. De toenmalige gemeentearchivaris Theo Schelhaas toonde dat de president met officiële documenten aan. Jaren later werd zelfs geconstateerd dat Bush en oud-president Barak Obama verre achterachterneven van elkaar, met dus roots in Leiden, zijn. De voormoeder van Obama werd in 1620 nota bene in de Kloksteeg in Leiden geboren. Goekoop maakte het feestje compleet, door Leiden als het centrum van de wereld, precies tussen Washington en Moskou te presenteren. Verder mocht de president een eredoctoraat in de rechten als erkenning voor zijn internationale inzet voor vrijheid in ontvangst nemen. Wij stonden na afloop met fotograaf Pieter Laman te wachten tot de The Beast (Cadillac) van de president, met hem en koningin Beatrix weer terug onder ons spandoek doorreed. Ons spandoek, dat landelijk en in de Verenigde Staten in meerdere nieuwsuitzendingen te zien is geweest. Opvallend was dat die dag de voormalig Secretaris-Generaal van de NAVO, Joseph Luns, onbegeleid vanuit het station naar de Pieterskerk liep, en ook zo weer terug wandelde. Gezien die functie, die hij dertien jaar tot enige jaren daarvoor vervulde, zou je een eerbiedigere behandeling verwachten. Zo zien we maar hoe snel macht hier in het westen in aanzien verliest. Laat staan wat voor totaal ander soort president, met een geheel aan Bush tegengestelde doelstelling er in de Verenigde Staten is gekozen. De huidige Secretaris-Generaal Mark Rutte weet nu dan ook wat hem aan het einde van zijn functie te wachten staat.
Een voorbeeld hierbij is de pauze van de uitvoering van de Matthäus Passion in diezelfde Pieterskerk dit jaar. Het gemeentebestuur ontvangt dan al jaren bijzondere gasten bij de lunch in het gemeentehuis. Burgemeester Peter Heijkoop heette iedereen welkom en noemde speciaal de burgemeesters van de omliggende gemeenten. Met enigen stonden wij met gekromde tenen, toen hij de voormalige Secretaris-Generaal van de NAVO, Jaap de Hoop Scheffer, niet verwelkomde. Zo ook niet de voormalig onderkoning van Nederland, Herman Tjeenk Willink, de oud-Vicepresident van de Raad van State. Wij kunnen het de 42-jarige jonge burgervader niet kwalijk nemen, en natuurlijk vervullen de twee voornoemde heren hun ambt niet meer. Al waren zij wel in hun voormalige rang verreweg de hoogste in functie van het hele gezelschap. Ook toen ik zelf nog een jonkie was, hing ik meer het Japanse model aan. Daar waardeert men veel meer de wijsheid en ervaring van ouderen en hun bijdragen aan de maatschappij. Zij worden daardoor meer bij besluitvorming betrokken, wat de band tussen generaties versterkt en aantoonbaar voordelen oplevert. Kennelijk een kwestie van cultuurverschillen. Bij Trump moeten we maar afwachten hoe hij zichzelf bij ons in herinnering brengt. In ieder geval verdient zijn inzet voor vrede in het Midden Oosten niets dan lof.
Menno Smitsloo
reacties via: [email protected]
op X te volgen met @mennosmitsloo
