In 2027 moet het natuurnetwerk Nederland af zijn. De provincies staan aan de lat om dit te realiseren. Om dit voor elkaar te krijgen biedt Zuid-Holland voor 7 cruciale schakels in het natuurnetwerk de grondeigenaren en ondernemers een hogere vergoeding aan.
Gezonde natuur is verbonden natuur. In 2013 is daarom afgesproken dat de provincies het Natuurnetwerk Nederland (NNN) ontwikkelen en dat uiterlijk in 2027 af hebben. Om dit te realiseren wil Zuid-Holland in 7 cruciale schakels in het natuurnetwerk de mogelijkheid van volledige schadeloosstelling bieden. Tot nu toe kon de provincie grondbezitters en ondernemers laten kiezen tussen zelf natuur aanleggen op eigen grond, hun grond verkopen of hun grond ruilen. Met het aanbieden van volledige schadeloosstelling kan zij grondeigenaren voor cruciale natuurschakels nu een hogere vergoeding bieden.
Een volledige schadeloosstelling kan (juridisch) enkel worden geboden als in het uiterste geval de bereidheid wordt uitgesproken om over te gaan tot onteigening. Alleen dan kunnen alle gemaakte kosten worden vergoed. Denk daarbij aan een verhuizing, juridische ondersteuning en natuurlijk het verlies van grond.
“Je kunt het zien als een gereedschapskist waarin te weinig gereedschap in zat”, zegt gedeputeerde Berend Potjer. “Dit zagen onze Provinciale Staten al aankomen, daarom hebben ze in 2021 met het Handelingskader Natuurnetwerk de gereedschapskist uitgebreid. Met deze maatregel maken wij gebruik van het gereedschap wat toen aan de kist is toegevoegd.” Ook collega Mariëtte van Leeuwen ziet kansen: “De ervaring in het verleden, bijvoorbeeld in Krimpenerwaard, leert dat met deze mogelijkheid vaker tot een minnelijke oplossing wordt gekomen’.
Samen in gesprek
Dit betekent niet dat Zuid-Holland nu actief gaat onteigenen. De provincie is al langere tijd in gesprek met de betreffende grondeigenaren en blijft die dialoog ook voeren. Samen zoeken we naar de best mogelijke oplossing voor elk perceel. In het ene geval is dat wellicht dat agrariërs tegen een vergoeding zelf de natuur realiseren, terwijl voor een ander de volledige schadeloosstelling een betere optie is bijvoorbeeld doordat er geen bedrijfsopvolging is.
‘We beseffen dat het desondanks veel los kan maken om (deels) afstand te doen van (agrarische) ondernemingen die soms al generaties lang in bezit zijn van families. Dit zijn moeilijke gesprekken die in alle zorgvuldigheid en met wederzijds begrip moeten worden gevoerd’, aldus Van Leeuwen.
Als Provinciale Staten instemmen met het voorstel van het College om een hogere vergoeding te bieden kunnen de gesprekken met de grondeigenaren worden voortgezet en kunnen de komende jaren met hen plannen voor natuurrealisatie worden uitgewerkt. Vervolgens kan de natuur en het Natuurnetwerk Nederland daadwerkelijk worden gerealiseerd. “We hebben nog een lange weg te gaan en willen die wel samen met alle betrokkenen bewandelen”, legt gedeputeerde Potjer uit.
7 gebieden
De 7 gebieden waar aanspraak kan worden gemaakt op de volledige schadeloosstelling zijn:
- Schapengors
- Slikken van Flakkee
- Hoge boezem Kinderdijk
- De Groene Waterparel
- Westplaat Buitengronden
- Polder Blokweer
- Binnenduinrand van Goeree
Deze gebieden zijn bijna allemaal unieke en onvervangbare natuur en als zodanig erkend (N2000-gebieden). Het is noodzaak om hier natuurontwikkeling mogelijk te maken.
Schapengors
Het Natuurnetwerk loopt door Schapengors, dat grenst aan het Natura 2000-gebied Voornes Duin. Schapengors is van belang vanwege het aldaar aanwezige schone water uit de duinen en de mogelijkheid hier onder andere vochtige duinvalleien en kruiden- en faunarijk grasland te kunnen realiseren. Hier profiteren allerlei bijzondere vogels en planten van. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
Slikken van Flakkee
Het Natuurnetwerk loopt ook door de Slikken van Flakkee, dat onderdeel is van het Natura 2000-gebied Grevelingen. In dit gebied komen een groot aantal bijzondere planten (zoals parnassia) en dieren voor. Het is ook een belangrijke schakel in het gebied voor bijvoorbeeld de Noordse woelmuis. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
Hoge boezem Kinderdijk
Het Natuurnetwerk loopt ook door Hoge boezem Kinderdijk, dat onderdeel is van het Natura 2000-gebied Boezems Kinderdijk. In dit gebied komt een combinatie van open, natte plasdras-vegetaties (pioniermoeras) en bloemrijke graslanden met brede natuurvriendelijke oevers (vochtig hooiland en kruiden- en faunarijkgrasland). Hier profiteren allerlei zeldzame vogels en planten van. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
De Groene Waterparel
Dit netwerk loopt ook door de Groene Waterparel. In het centrale gedeelte van dit gebied ligt zogenaamde katteklei, een bijzondere grondsoort die weinig voorkomt in Nederland. Daardoor groeien zeer bijzondere planten in de sloten. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
Westplaat Buitengronden
Het Natuurnetwerk loopt ook door een perceel op de Westplaat Buitengronden, dat onderdeel is van het Natura 2000-gebied Haringvliet. Door de open verbinding met het Haringvliet ontstaat veel afwisseling tussen droge en natte natuur. In het natuurgebied komen allerlei zeldzame plant- en vogelsoorten voor. Met name voor vogels is het een belangrijke plek. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
Polder Blokweer
Het Natuurnetwerk loopt ook door Polder Blokweer, dat onderdeel is van het Natura 2000-gebied Boezems Kinderdijk. In dit gebied komt een combinatie van open, natte plasdras-vegetaties (pioniermoeras) en bloemrijke graslanden voor met brede natuurvriendelijke oevers (vochtig hooiland en kruiden- en faunarijkgrasland). Hier profiteren allerlei zeldzame vogels en planten van. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
Binnenduinrand van Goeree
Het Natuurnetwerk loopt ook door de Binnenduinrand van Goeree, dat grenst aan het Natura 2000-gebied Duinen Goeree en Kwade Hoek. Dit gebied is van belang door de mogelijkheid om onder andere duingrasland en kruiden- en faunarijk grasland te realiseren. Hier profiteren allerlei zeldzame dieren en planten van. Door de ligging, de bijzondere kenmerken en de natuurdoelen kan hier zich unieke natuur ontwikkelen, die nergens anders kan worden gerealiseerd.
Bron: Provincie Zuid-Holland