Je zus gaat instappen in de zaak. Als je ook wil instappen dan is het nu of nooit, zo sprak een ondernemer tegen zijn dochter. Het klinkt wellicht vreemd, maar deze ondernemer had wel een visie op zijn bedrijf. De kinderen in de zaak, prima, maar dan graag op hetzelfde moment.
Hij was er zelf nog niet aan toe om uit te stappen, maar wilde wel voorbereid zijn op de toekomst. In overleg met zijn bedrijfsadviseur kwam hij tot de keuze om de overdracht tijdig voor te bereiden.
Tijdig voorbereiden
Bedrijfsoverdracht naar de kinderen is en blijft een complex proces, dat om goede voorbereiding vraagt. Er spelen nogal wat vragen, onder anderen over de keuze van bedrijfsvorm (VOF, BV, CV), moment van overdracht, de Bedrijfs-OpvolgingsRegeling (BOR) en zeggenschap. Met name het juist gebruiken van de BOR vraagt om zorgvuldigheid en tijdig zetten van de juiste stappen. Dat geldt zeker op dit moment, omdat de regeling wordt herzien.
In veel familiebedrijven werken gezins-en familieleden van jongs af aan mee. Zoals een relatie ooit zei: “zodra ik een prijzentang vast kon houden, moest ik aan de slag”. Is dat erg? Niet bepaald, het is een gebruikelijke gang van zaken in het familiebedrijf. Een familiebedrijf richt je ook niet op. Dat wordt het bedrijf, zodra er een familielid mee gaat werken. Spannend wordt het zodra een familielid mede-eigenaar wordt, dan ontkom je niet aan het maken van essentiële keuzes.
Zeggenschap
Eén van de onderwerpen waarover je afspraken maakt, is zeggenschap. Komt de nieuwe generatie meteen in de directie of blijft de oude generatie nog aan de leiding? Of is de voorgenomen overdracht reden om te kiezen voor extern management? Allemaal vragen die een rol spelen en waarover je in de familie en in de leiding van het bedrijf afspraken moet maken. Leg die afspraken ook vast in een familiestatuut (zaken die familie èn bedrijf raken) en directiestatuut (zaken die de leiding van het bedrijf aan gaan).
Routekaart
Vader in het voorbeeld had goed voor ogen dat hij over zo’n 5 à 6 jaar uit wilde stappen. Ook wilden zijn beide kinderen graag de zaak voortzetten. Daarmee was er een basis om op te bouwen. Met elkaar is een routekaart opgesteld om te komen tot een soepele overdracht van het bedrijf, de financiering ervan en de bedrijfsvoering na overdracht. Toch bleven nog wat zaken onbesproken, hetgeen af en toe discussie gaf. Dat had de familie kunnen voorkomen. Zo zie je maar, dat het inroepen van deskundig advies altijd een goede zaak is!
Dennis van der Voort
Managing Partner, (familie)bedrijfsadviseur KIEN OndernemersAdvies
www.kienadvies.nl