Legal & Finance

Handelen of wandelen?

Redactie 24 juni 2022 4 minuten leestijd

Een uitspraak van mijn vader was altijd: “met je familie moet je wandelen, niet handelen!”. Hij heeft er nooit iets van gezegd toen ik met een dochter van een ondernemer thuiskwam, dus hij vond het wel oké en bovendien stapte ik niet in de zaak. De praktijk in het familiebedrijf is soms complex. Er is succes, maar dat kan zomaar omslaan in conflicten. En wat is dan wijsheid?

Die wijsheid is er niet. Familiebedrijven hebben vaak hun eigen specifieke aanpak, hoewel die ook niet op elk bedrijf van toepassing is. Neem nu het voorbeeld van het bekende Buienradar. Ooit gestart als nieuwe business in een familiebedrijf, liep het niet helemaal goed af.

Keuzes maken

Broers Edwin, Stefan en Wijnand vormden met hun ouders als langer een familievennootschap, toen Edwin op reis in Amerika het idee van radarbeelden voor reizigers ontdekte. Hij zag een kans om met de gratis KNMI-radarbeelden een verdienmodel te maken. Een schot in de roos. Na eerder een succesvol bedrijf te hebben verkocht, deden de broers dat

opnieuw in 2011. Buienradar.nl groeide zo hard, dat er een keuze gemaakt moest worden. Of met hulp van buitenaf professionaliseren, of de zaak verkopen. Het werd het laatste en Buienradar.nl ging over naar RTL.

Afspraken maken

Tot zover het mooie deel van het verhaal. Broer Edwin sprak in een interview uit dat van het romantische beeld van familiebedrijven niet veel klopt. De helft spat uiteen in ruzie. Reden is het vermengen van privé en zakelijke belangen. Dat lijkt logisch en voor de hand liggend, maar hoeft niet altijd zo te gaan. Bij de broers ging het fout na de verkoop van hun bedrijf. Na enkele jaren kwam er een nieuw plan, voor een Europese weerwebsite. Ook dat leek goed te gaan, maar verschil van inzicht over inzet en winstverdeling leidde tot een breuk. Behalve de strikt formele familievennootschap en aandelenverdeling, was er niets geregeld. Daar knelt het. Met eenvoudige middelen en afspraken kun je dat anders doen.

Tien jaar vooruit

Naast de strikt formele afspraken, die bij elke onderneming voorkomen, is het zaak om de minder formele zaken met elkaar duidelijk af te spreken. Daar is het familiestatuut een uitstekend hulpmiddel voor. Onder leiding van een gespecialiseerde familiebedrijfsadviseur, bespreken de familieleden alle zaken waar ze afspraken over willen maken. Zoals in het voorbeeld dus ook inzet en winstverdeling, maar het kan feitelijk over elk denkbaar onderwerp gaan.

Wat steeds terugkomt bij familiebedrijven en daarmee een leidraad vormt, dat zijn de familiewaarden. Ongeschreven regels die van generatie op generatie overgaan. Zij bepalen de vermenging tussen bedrijf en privé. In gesprekken met familiebedrijven, merk je steeds weer dat de familie daarop terugvalt. Praat er met elkaar over en doe dat op tijd, zeker als er een generatiewisseling aankomt en gesproken gaat worden over bedrijfsoverdracht of verkoop.

Handelen of wandelen

Moet je nu gaan handelen of wandelen met je familie. De vraag stellen is hem beantwoorden. Er is geen keuze te maken. Familiebedrijven kunnen uitermate succesvol zijn, maar kunnen ook aan grote conflicten ten onder gaan. Door tijdig afspraken met elkaar te maken voorkom je problemen. Een gespecialiseerde en praktische familiebedrijvenadviseur kent de balans van belangen tussen familie en bedrijf. Met zo iemand kun je als familie prima handelen èn wandelen.

N.B. Regel je zaken als de verhoudingen goed zijn!

Dennis van der Voort
Managing Partner, (familie)bedrijfsadviseur
KIEN OndernemersAdvies
www.kienadvies.nl