De Europese economie trekt aan en wij zien dat de internationale bedrijfsovernames sterk toenemen. Door middel van een (internationale) overname kan een onderneming relatief snel een nieuwe (geografische) markt betreden en zodoende haar werkgebied uitbreiden om de gewenste groei te realiseren. In ons artikel van 22 februari 2017 over ‘Crossborder transacties’ beschreven wij het belang van een plan van aanpak inclusief aandacht voor culture aspecten. Wij zien dat dit laatste door de ‘deal driven’ Hollander soms nog kan worden onderschat. Cultuur kan niet worden gemeten, is niet tastbaar maar is veelal cruciaal voor het succes van een overname. Daarom gaan wij in dit artikel in op culturele aspecten die wij zien bij (internationale) bedrijfsovernames en geven wij handvatten hoe hier rekening mee te houden.
Culturele aspecten
Cultuur kan het best worden omschreven als de gemeenschappelijke normen, waarden en gedrag van mensen. Cultuur verschilt per land, per regio en per onderneming. Hoewel Nederland een klein land is, is zij groots in haar diversiteit aan culturen. Denk aan de verschillen tussen onze grote steden (bijvoorbeeld Amsterdam en Rotterdam) en die tussen onze provincies (bijvoorbeeld Zeeland en Noord Holland). Deze verschillen komen tot uiting in de normen, waarden en gedrag van de werknemers en daarom ook in de betreffende onderneming. Nationaal zijn deze verschillen over het algemeen goed te overbruggen. Internationaal komen cultuurverschillen echter ook tot uitdrukking in hiërarchie, medezeggenschap en omgangsvormen. België heeft bijvoorbeeld meer hiërarchie en formelere omgangsvormen dan Nederland. Van beide partijen vereist het respect en aandacht voor deze verschillen om tot een succesvolle samenwerking te komen. Dit is alleen mogelijk wanneer er van beide partijen voldoende inlevingsvermogen en erkenning is voor deze verschillen. Dit blijkt in de praktijk een grote uitdaging en vaak ontstaan er karikaturen. Bijvoorbeeld de ‘onbeschofte Hollander’, de ‘luie Griek’ of de ‘nationalistische Fransoos’. Het belang van bruggen bouwen en aandacht voor culturele aspecten blijkt bijvoorbeeld uit de fusie tussen Air France en KLM. Ruim 14 jaar na deze fusie kopt de Volkskrant in juli 2017 ‘Geheim rapport: voorbestaan Air-France-KLM loopt gevaar door cultuurverschillen’. Volgens onderzoekers van de Universiteit van Tilburg is het twijfelachtig of Air-France-KLM kan overleven en is dit voor een groot deel te wijten aan culturele verschillen en het botsen van deze culturen.
Bruggen bouwen
Om dit botsen te voorkomen zal in de eerste plaats afgevraagd moeten worden of de culturen te integreren zijn en of dit wenselijk is. Veranderen van cultuur is erg lastig, tijdrovend en kostbaar. Een betere optie is daarom om bruggen te bouwen tussen de culturen om zodoende het gezamenlijk belang te dienen. Dit kan door gebruik te maken van onderlinge afzetkanalen, producten, diensten of door het delen van specifieke (technische) kennis. Je kunt je voorstellen dat cultuur een belangrijk punt is waar niet te snel aan voorbij moet worden gegaan. Door te zorgen dat verschillende culturen elkaar aanvullen, kan een mooie vruchtbare samenwerking ontstaan.
