Als je als ondernemer verzeild raakt in een aansprakelijkstelling, rijst de natuurlijke gedachte: “Waar ging het mis?”. Vaak blijft die vraag – begrijpelijk ook! – hangen op het niveau van het product of de dienst die geleverd is. Was het inderdaad een maandag- ochtendproduct/-dienst?
Onvoldoende aandacht bestaat voor de vraag hoe de aansprakelijkstelling juridisch voorkomen of ingeperkt kan worden. Vaak wordt juridische hulp pas gezocht als de aansprakelijkstelling er is. Dan is het te laat en is het enige wat nog kan gebeuren schadebeperking. Wist u namelijk dat de wet uitgaat van vrijwel ongelimiteerde aansprakelijkheid voor de partij die tekortschiet in zijn verplichtingen? Wist u dat in het zakelijk verkeer van deze wettelijke regels kan worden afgeweken?
Een goed contract kan dus de risico’s verminderen. Een effectieve methode om dat te doen, is door te bepalen dat de leverancier/dienstverlener in geval van gebleken gebreken eerst in de gelegenheid moet worden gesteld fouten te herstellen. Indien dat gekoppeld wordt aan een bepaling die aansprakelijkheid voor winstderving uitsluit, is het eerste spreekwoordelijke gat in de dijk gedicht. In veel contracten zie je daarnaast de aansprakelijkheid beperkt worden. Vaak volgt dat het stramien: “Wij zijn niet aansprakelijk voor welke schade ook, behoudens in geval van opzet of bewuste roekeloosheid, en iedere eventuele aansprakelijkheid is beperkt tot het factuurbedrag”.
Hoewel een dergelijke bepaling lekker klinkt, kan zij fnuikend uitpakken. Zij sluit de aansprakelijkheid voor kosten (bijvoorbeeld terugbetalingsverplichtingen bij ontbinding) niet uit. Daarnaast is het vaste rechtspraak dat een aansprakelijkheidsbeperking tot factuurwaarde not done is indien de te verwachten schade een veelvoud van het factuurbedrag zal bedragen. Bovendien zal geen klant een dergelijke beperking willen slikken. Want zeg nou zelf: zou u een dergelijke bepaling pikken, als u het voor het zeggen zou hebben?
Waarschijnlijk beschikt u over een goede aansprakelijkheidsverzekering. Het kan dan ook geen kwaad om in samenspraak met de verzekeraar op te nemen dat de aansprakelijkheid beperkt is tot het door de verzekeraar uit te keren bedrag. Dit geeft de contractspartner comfort: eventuele schade is gedekt. En voor juristen niet onbelangrijk: ook rechters zien dergelijke clausules zitten. Kortom, denk goed na over de aansprakelijkheidsbeperking en stel deze in samenspraak met advocaat en verzekeraar op!
Jan Spanjaard
Advocaat
La Gro Advocaten Alphen aan den Rijn
www.lagrolaw.nl
