Het aanbestedingsrecht heeft de afgelopen jaren een behoorlijke vlucht genomen. Op 1 april 2013 is de Aanbestedingswet in werking getreden. Inmiddels zijn in Europa nieuwe aanbestedingsrichtlijnen aangenomen, die per april 2016 in Nederland effectief dienen te zijn geïmplementeerd. Relevante wijzigingen, ook op basis van gerechtelijke uitspraken, volgen elkaar in hoog tempo op. Ook in de praktijk merken we dat een (steeds) grotere bereidheid bestaat om te procederen tegen onwelgevallige (gunnings)beslissingen.
De laatste trend betreft de zogenaamde ‘private’ aanbestedingen en bijbehorende aanbestedingsprocedures. Private partijen werden ineens geacht zich te houden aan de ‘aanbestedingsbeginselen’ van gelijkheid en transparantie. Een kerkbestuur dat meervoudig onderhands drie offertes aanvraagt, werd verboden een overeenkomst te sluiten met de partij van haar keuze wegens strijd van haar offerteprocedure met de aanbestedingsbeginselen.
Op 3 mei 2013 gaf de Hoge Raad duidelijkheid. De Hoge Raad oordeelde dat het KLM als private partij vrij stond om in een private aanbestedingsprocedure afstand te doen van de aanbestedingsbeginselen. Het Hof Amsterdam had in 2011 nog anders geoordeeld, maar daarmee – aldus de Hoge Raad – het uitgangspunt van contractsvrijheid miskend. Uitgangspunt voor al dan niet gebondenheid is de gerechtvaardigde verwachting van inschrijvers. Het kerkbestuur is inmiddels – met verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad – ‘gered’ in hoger beroep en heeft alsnog gelijk gekregen. Ook KLM heeft – na verwijzing – van het Hof Den Haag op 4 november 2014 ‘gelijk gekregen’. Beide private ondernemingen werden geacht de werking van de aanbestedingsbeginselen te hebben uitgesloten, althans daaraan niet gebonden te zijn.
Wanneer u als ondernemer meerdere partijen in concurrentie vraagt om een offerte in te dienen, moet u desalniettemin beducht zijn voor de aanbestedingsbeginselen U kunt deze uitsluiten, maar doe het dan wel expliciet. Op deze wijze voorkomt u enige onduidelijkheid en daarmee bezwaren van teleurgestelde ondernemers.
Pieter van den Oord
Advocaat
La Gro Advocaten Alphen aan den Rijn
www.lagrolaw.nl
