Het Europese Hof van Justitie (hierna: HvJ) heeft recent uitspraak gedaan wanneer uit en wanneer over de ontvangen vergoeding omzetbelasting dient te worden nageheven.
In de zaak werden tal van onroerende zaken geleverd. In de desbetreffende overeenkomsten werd niets geregeld met betrekking tot de omzetbelasting. De Belastingdienst heeft vervolgens naheffingsaanslagen omzetbelasting opgelegd en de omzetbelasting berekend over de prijs van de verkochte onroerende goederen.
Het HvJ heeft geoordeeld dat over de overeengekomen vergoeding kan worden nageheven indien de btw-ondernemer op grond van het nationale recht de mogelijkheid heeft om de omzetbelasting boven de overeengekomen vergoeding (alsnog) te verhalen. Is dat niet (meer) mogelijk dan dient de naheffing omzetbelasting berekend te worden uit de overeengekomen vergoeding.
Uit de Wet op de omzetbelasting volgt dat btw-ondernemers voor niet btw-ondernemers (bijvoorbeeld particulieren) en publiekrechtelijke lichamen (zoals gemeenten) prijzen inclusief omzetbelasting dienen te hanteren. Indien de btw-ondernemer dit nalaat dan lijkt (na)facturatie van de omzetbelasting uitgesloten gelet op de sterke consumentenbescherming in het civiele recht.
De btw-ondernemer zal dienen aan te tonen dat (na)facturatie van de niet in rekening gebrachte omzetbelasting civielrechtelijk niet (meer) mogelijk is. Zal dat de btw-ondernemer niet lukken dan zal de verschuldigde omzetbelasting berekend worden over de vergoeding.
Het HvJ bevestigd hiermee jurisprudentie van de Hoge Raad uit 1983 (zonder prejudiciële vragen) met dien verstanden dat het HvJ expliciet verwijst naar de verhaals(on)mogelijkheid uit het civiele recht.
Het verschil tussen uit of over de vergoeding de omzetbelasting berekenen bedraagt € 365 per € 10.000 vergoeding bij het hoge tarief (21%) en € 34 per € 10.000 vergoeding bij het lage tarief (6%). Het uitzoeken of (na)calculatie civielrechtelijk (on)mogelijk is hangt derhalve sterk af van de hoogte van de vergoeding.
Oscar Meijrink
