Veel nieuwe gezichten in de top 25
Het einde van het jaar 2024 is in zicht. Tijd om terug te kijken op een bewogen jaar met veel veranderingen in Nederland en de wereld waarin een nieuwe, toch wel gure, wind waait. Ondernemers en bestuurders moeten hier rekening mee houden maar zeker niet de kop laten hangen. Juist in veranderende tijden zijn zij belangrijk voor de samenleving. Voor ondernemers die te maken hebben met nieuwe uitdagingen als groen en zinvol werken om aantrekkelijk te zijn voor Gen-Z generatie. Voor bestuurders om te zorgen voor betrouwbaarheid en voorspelbaarheid. Rijnstreek Business maakte weer een rondje door de regio en stelde de traditionele top 25 lijst met ondernemers en bestuurders samen met veel nieuwe gezichten.
TEKST ROZA VAN DER VEER
Ondernemers Top 25
Eerst de ondernemers dan maar. De top drie om precies te zijn. Op de eerste plek dit jaar Ab van der Wiel van het Noordwijkse Van der Wiel Bouw. Hij scoorde vorig jaar al hoog op de lijst met de voormalige Leidse meelfabriek die hij transformeerde tot een nieuw stadsdeel. Een kwestie van volhouden want Van der Wiel is jaren bezig geweest met dit project. Alle tegenstand werd overwonnen en wie nu een rondje Singelpark wandelt, ziet wat zijn volharding heeft opgeleverd.
Vorig jaar viel hij in de prijzen bij de Rijnlandse Architectuurprijs 2023 waarbij vooral de vakjury dit nieuwe stadsdeel prees. Dit jaar werd hij genomineerd voor de Gouden Piramide, een rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap die eens in de twee jaar wordt vergeven. Ab won niet maar dat ontmoedigt de naar Leiden geëmigreerde Noordwijker niet. Integendeel, hij heeft inmiddels een plan gelanceerd voor de bouw van een kuuroord in Noordwijk. Daarbij krijgt de kuuroordstatus van badplaats Noordwijk eindelijk echt wat meer inhoud. Voor Ab is het zijn ‘laatste’ kunstje maar gezien zijn doorzettingsvermogen bij het Leidse project, hebben we er vertrouwen in. Een eerste plek voor een bouwer met ideeën.
Op de tweede plek Harry de Bruin van Theaterhangaar Katwijk. Vorig jaar behaalde de musical 3,5 miljoen bezoekers en ging het dertiende seizoen in. Dit jaar werd de musical vernieuwd en aangevuld met nieuw beeldmateriaal. Goed voor nog zeker een paar jaar ‘verlenging’ en dus voor veel publiek dat de weg naar het voormalige marinevliegkamp weet te vinden. Leuk voor horeca en hotels in de omgeving waar veel bezoekers verblijven.
Dan op drie Simon Pennings, een bollenteler uit Noordwijkerhout. Behalve zijn bollenbedrijf WAM Pennings staat Simon op de barricaden om de iconische bollenvelden in de regio te behouden. Een man die al jaren zijn nek uitsteekt voor het bollenvak. Denk aan zijn inzet om de
velden vertrappende toeristenstroom in te tomen en zijn plannen om de bollenteelt toekomstbestendig te maken. Daarnaast viel de door hem opgezette bollenattractie Tulip Experience Amsterdam aan de Delfweg opnieuw in de prijzen. Vorig jaar kreeg het bezoekerscentrum de
Tourisme Innovation Summit in Sevilla, dit jaar mocht de attractie de Travelers’ Choice Award van het internationale platform Tripadvisor in ontvangst nemen.
De leiding van de attractie is overigens in handen van dochter Sylvia maar Simon en zijn vrouw zijn nog steeds de stille krachten op de achtergrond. Simon bond recent de strijd aan met de gemeenten in de Bollenstreek die een publieksenquête over een toekomstige bestemming van de bollenvelden hielden. Simon was hier boos over maar kreeg uiteindelijk een steun in de rug toen bleek dat de inwoners de velden willen behouden. Een ondernemer die voor zijn zaak staat, bezig is met de toekomst en niet bang is voor tegenwind.
Stijgers
Niet iedereen kan in de top drie maar we willen wel de belangrijkste stijgers even belichten. Zo steeg Bart van Zijll Langhout als hoofd Janssen Campus naar plek vier. Het bedrijf heeft in juni een nieuw gebouw op het Bio Science Park in Leiden geopend voor de ontwikkeling van behandelingen tegen kanker en autoimmuunziektes. Na de coronaperiode lijkt een nieuwe koers in gezet en dat verdient een hoge notering.
Ook Rob Postma, directeur Airbus Nederland met bedrijven in Oegstgeest en Leiden, is gestegen (5). De onderdelen van Airbus zitten in de gelanceerde Ariane 6, de raket van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Het bedrijf maakt zonnepanelen, satellietinstrumenten en onderdelen voor lanceerraketten. Zo worden voor zonnepanelen gemaakt voor MDA Space uit Canada, Airbus gaat helikopters leveren aan de Nederlandse defensie en er wordt ingezet op een Airbus Tech Hub om professionals op het gebied van lucht- en ruimtevaart te laten samenwerken. Dat moet uiteindelijk nieuwe ideeën voor de toekomst opleveren. Het levert in ieder geval een plekje op onze lijst op.
Gestegen is ook Sandra Bechtholt, de nieuwe Keukenhofdirecteur (10). Zij leidde de internationale bloementuin door een jubileumjaar en sloot het seizoen af met een bezoekersrecord van 1,4 miljoen. Mooi begin voor deze directeur die ook door de knieën gaat voor een praatje met de tuinmannen.
Christiaan Rood van LeydenJar (18) steeg een paar plekjes, net zoals Marius Hovius van de Rabobank (20). Rood ontving dit jaar de duurzaamheidsprijs tijdens de finale van de Automotive Innovation Award. Leuk voor een bedrijf dat zich bezighoudt met nieuwe, milieuvriendelijkere, batterijen voor elektrische auto’s. Goed voor de planeet en dus de toekomst. Hovius krijgt zijn plek niet door het landelijke beleid van de Rabo maar omdat dit de enige bank is die zich inzet voor de regio. Met acties als ClubSupport en geld vrijmaken voor verduurzaming bijvoorbeeld van clubhuizen wordt daadwerkelijk iets voor de maatschappij gedaan.
Nieuw
Wim van der Plas van de Floral Trade Group uit Rijnsburg (13) is een nieuwkomer. Een alsmaar uitdijend sierteeltbedrijf dat bloemen importeert en levert aan supermarkten, bloemisten en groothandelaren. FTG Foundation steunt maatschappelijke projecten in het buitenland. Voorts wil het bedrijf dat in 2025 90 procent van de ingekochte en verhandelde bloemen duurzaam is en moet in 2030 een zero carbon footprint zijn gerealiseerd. Goede voornemens die hopelijk uitkomen.
Tweede nieuwkomer is Johan Oudendal van de Oudendal Groep in Wassenaar (16). Een bouwbedrijf dat zich inzet voor historische panden en veel in Leiden en omgeving actief is. Ook nieuw is Nico Geerlings uit Noordwijkerhout (17) die zich bezighoudt met de huisvesting van arbeidsmigranten. Geen sector met een goede naam maar Geerlings werkt hard aan fatsoenlijke huisvesting in Noordwijkerhout, Voorhout, Woubrugge, Noordwijk, Katwijk, Woubrugge en Noord-Holland. Zijn dochter Nathalie leidt inmiddels het echte uitzendbedrijf Flexible Human Services.
Heel iets anders is Daan Luining van Meatable uit Leiden (19). Hier maken ze kweekvlees, zonder de inzet van dieren. Het in 2018 begonnen bedrijf heeft inmiddels een nieuwe vestiging in het Plus-Ultra gebouw langs de Plesmanlaan. Er werken negentig mensen en ze willen na Singapore uitbreiden in Amerika. Niet slecht voor een bedrijf dat het tweede lustrum nog moet vieren. Een nieuwkomer uit de kunstwereld is Herma van Piekeren (22). Al jarenlang de artistiek leider van de Stichting Kunstklank die al 25 jaar een bijzondere voorstelling organiseert. Ze laat jong talent en professionals samen optreden én weet talloze vrijwilligers te binden. Een prestatie die niet ongezien blijft.
Tot slot Jan en Evelien Roggeveen (24) die met Two Brothers Company een tweede hotel in Noordwijk openden. Evelien, die dertig jaar in de bloemen heeft gewerkt, geeft jongeren met autisme een stage of werkplek in de keuken, bediening of technische dienst. Betrokken ondernemers dus. En nog een verrassing, namelijk Joost van Schie (25) uit Warmond. Ooit werkzaam in de Amsterdamse financiële sector maar hij koos uiteindelijk voor de boerderij van zijn ouders op een eiland in de Kagerplassen. Kaasmaken laat hij nog over aan zijn ouders maar Joost is druk bezig om op een duurzame manier te boeren én de producten te vermarkten via de Oogstwinkels. Nog niet vergelijkbaar met grote jongens uit deze lijst maar een slimme gast met goede ideeën die boeren perspectief biedt in onzekere tijden.
Gezakt
Als er nieuwe ondernemers komen, moeten anderen eruit of zakken. Dat betekent niet altijd dat het niet goed meer gaat maar soms is er gewoon niks spannends te melden. Dus dat Jantine Heemskerk van groenteverwerker Fresh and Easy zakt, betekent niet dat het daar slecht gaat. Yvonne van der Hulst van het gelijknamige bouwbedrijf is nog steeds voorloper op duurzaamheid maar andere bouwers volgen inmiddels. Ook Bob Meijer en Johan Klerks van de Brasserie Groep Leiden gaan lekker door en van Singha Witteman van de Rebel Groep verwachten we echt nog wel wat. Misschien volgend jaar weer een paar plekjes omhoog? Diek Parlevliet van het Visserijbedrijf Parlevliet en Van der Plas zakt een paar plekken. Het visserijbedrijf van Parlevliet en Jan van der Plas trekt zich terug uit de Faroëreilanden en presenteerde in april een nieuw schip met de naam Jan Maria. Het schip kan op drie soorten vis tegelijk vissen én per dag honderd ton invriezen. De Katwijkers staan op de Quotelijst met een geschat vermogen van 620 miljoen euro maar in eigen woonplaats lijken ze niet bereid om wat water in de wijn te doen rond de komst van een stadsparkje op de Kwakelwei. Tja, dat kost punten.
Bestuurders Top 25
Genoeg over de ondernemers, we hebben ook nog bestuurders waarover we wat kwijt willen. Op die lijst is er veel vernieuwing. Commissaris van de koning Jaap Smit bijvoorbeeld is vervangen door Wouter Kolff die op 4 september aan de slag is gegaan. Hij heeft nog geen plek op de lijst want eerst maar eens kijken hoe hij het doet. Ook Sjaak van der Gouw is weg als boegbeeld bij de GGD. Hij leidde de organisatie door de hectische coronajaren heen en zijn opvolger Geertje Ariëns mag dealen met de op handen zijnde rijksbezuinigingen op preventieve gezondheidszorg. Burgemeester Liesbeth Spies gaat weg, na tien jaar Alphen aan den Rijn. Zij wordt voorzitter van Aedes, de vereniging van woningcorporaties.
Top drie
Maar eerst de top drie. Op de eerste plek Wim Weijland, directeur van Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden. Een museum dat keer op keer spraakmakende tentoonstellingen voor elkaar krijgt waarbij bijzondere objecten van over de hele wereld bij elkaar worden gebracht. Op dit moment zijn topstukken uit de Bronstijd uit heel Europa bij elkaar gebracht. Geen museumbaas die enorm op de borst roffelt dus doen wij het maar een keer.
Op de tweede plek gedeputeerde van verkeer en vervoer Frederik Zevenbergen. Weliswaar is er nog niks concreets over de noordelijke ontsluiting van de bollenstreek, er is wel groen licht voor een tunnelplan bij Lisse en er wordt geëxperimenteerd bij de rotonde richting de A44 in Sassenheim . En bijna iedereen is superblij met de deze zomer geopende Corbulotunnel waardoor bewoners van de Leidse Churchilllaan eindelijk rust hebben.
Op drie de nummer een van vorig jaar Rogier van der Sande. Een dijkgraaf met visie maar moest hij nu echt voorzitter van de Drie October Vereeniging worden? Heeft hij geen belangrijker zaken aan zijn hoofd dan feestvieren zoals een lek in de net uitgeteste piekberging of de dure renovatie en uitbreiding van de waterzuivering in Haarlem. In een tijd met een veranderend klimaat waardoor het eeuwenoude Hoogheemraadschap van Rijnland steeds meer moeite moet doen om te zorgen voor droge voeten én voldoende water, is een feestfunctie aannemen toch echt niet de allerbeste zet.
Nieuwkomers
Een opvallende nieuwkomer is dit jaar Roland Marx, directeur/bestuurder van de Katwijkse woningcorporatie Dunavie (12). Marx bracht rust in de tent, scoorde goed tijdens een recente visitatie en laat zien wat sociale huisvesting echt is. Een campagne om de huurders erop te wijzen tijdig hulp in te roepen bij dreigende financiële problemen om uiteindelijk huisuitzetting te voorkomen, getuigt daarvan. Dunavie werkt voorts aan veel projecten in Hoornes-Noordoost, de torenflats en Valkenhorst plus aan verduurzaming van het woningbezit. Marx heeft wel als voordeel dat hij te maken heeft met een gemeentebestuur dat ook sterk inzet op bestrijding van armoede door inkomenssteun en bijvoorbeeld een speciale ziektekostenverzekering bij de regionale zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid.
Reden dat Gerard Mostert (9) een plekje stijgt. Een wethouder die het goede voorbeeld geeft en bij weer en wind de fiets pakt. Hij strijdt onvermoeibaar voor extra woningbouw, zelfs als hij daarvoor in het autominnende Katwijk onpopulaire maatregelen als betaald parkeren moet invoeren. Hij verloor weliswaar een referendum over deze maatregel maar wie niet waagt, wie niet wint. Als hij straks de eerste paal mag slaan op Valkenhorst, is zijn missie geslaagd maar voorlopig moet hij nog een paar hobbels overwinnen. We houden hem in de gaten.
Een andere nieuwkomer is Sebastiaan Lagendal, sinds 1 augustus de nieuwe directeur van de Pieterskerk in Leiden in plaats van de vertrokken Frieke Hurkmans. De geboren Leidenaar maar in Haarlem wonende Lagendal verdiende zijn sporen bij de H’Artmuseum (voorheen de Hermitage) in Amsterdam en het museum Van de Geest in Haarlem. Hij heeft al aangegeven uit te kijken naar de komst van het nieuwe museum van Wiet Pot dat vlak om de hoek moet komen. De gefortuneerde Warmonder, die deels in Londen woont, investeert miljoenen in het prestigieuze Huis van Leiden waarvoor hij inmiddels panden aan het Rapenburg heeft gekocht. Het nieuwe museum voor joods-christelijke kunst dat volgens kenners van internationaal allure gaat worden, gaat prima samen met de Pieterskerk. Blijkbaar ziet Lagendal dat in. Een samenwerking met toekomst dus.
Een andere nieuwkomer is Peter Heijkoop, burgemeester van Leiden. Een man die in korte tijd al kennis heeft gemaakt met veel groeperingen in de stad dus dat belooft wat. Ton van Houten van Zorg en Zekerheid gaat volgend jaar met pensioen. De ziektekostenverzekeraar doet veel in de regio en investeert flink in preventie. Echt een verzekeraar met visie dus. Ook iemand die zich bezig houdt met gezondheid is Tjeerd Scheffer. Hij organiseert de Leiden Marathon en sinds dit jaar met de Vierdaagse van de Bollenstreek. Hij was topsportcoördinator van Leiden en stond aan de wieg van de ZZ Leiden Basketball. Daarnaast houdt hij zich bezig met de Leidse Rembrandt Dagen. Allemaal evenementen die de stad en omgeving op kaart zetten.
Nog een nieuwkomer is Gerda van den Berg, de voorzitter van de Historische Vereniging Oud Leiden. Van den Berg kennen we als de voorzitter van de woningcorporatie die het opnam tegen de universiteit toen die de huurhuizen van het Doelencomplex wilde slopen. Nu staat ze op de bres voor de historische stad. Een vrouw met een club om rekening mee te houden. Nog een nieuwkomer is Gerard van As, wethouder van Alphen aan den Rijn. Hij kan eindelijk de Gnephoek gaan bebouwen.
En tot slot Annemiek Rutters van Alrijne. Het ziekenhuis draaide vorig jaar zwarte cijfers maar kwam dit jaar weer slecht in het nieuws door sluiting van het laboratorium. Samen met Ivo van der Klei en Peter Jue mag Rutters Alrijne goed op de kaart zetten.
Stijgers
We noemden hem al eerder, de Katwijkse wethouder Gerard Mostert. Hij steeg een plekje en hij was niet de enige. Ook Martijn Bulthuis, directeur Leiden & Partners, ging omhoog van 10 naar 9. Leiden is in 2025 de Nationale Onderwijsstad, zo werd tijdens de Nacht van Leraar bekend gemaakt. Weer een mooie manier voor de stad om zich in de kijker te spelen zoals eerder als Europese Stad van de Wetenschap in 2022. Mooi ook dat het precies samenvalt met het 450- jarige bestaan van de Universiteit van Leiden. Ook Maarten Prins van de Greenport Duin en Bollenstreek stijgt een paar plekjes. Prins is gewoon begonnen met een proefveld, houdt zich bezig met het inzetten kunstmatige intelligentie en drones. Alles om de bollenteelt te verduurzamen. Geen gemakkelijke klus dus alle lof. Dat het project Remote Sensing voor Sierteelt waarbij wordt samengewerkt met Unmanned Valley en NL Space Campus, woensdag 27 november de Computable Award in Utrecht onderstreept dat. Vooral als je bedenkt dat de concurrentie bestond uit bedrijven als KPN, NVIDIA, ProRail, Intel en Adyen.
Dalers
Niet heel populair bij ondernemers maar wel een bestuurder met visie en lef. De Leidse wethouder Ashley North. Hij is druk bezig om het autoverkeer in de stad terug te brengen en het neerzetten van laadpalen. Critici melden echter dat hij met niks en niemand rekening houdt, al kun je dat ook vertalen als koershouden. Iedereen weet dat de stad zonder veel auto’s enorm opknapt maar toch is het soms ook handig om mensen en ondernemers mee te krijgen. Ook Douwe Biesma, bestuursvoorzitter LUMC, en Hester Bijl en Annetje Ottow van de Universiteit Leiden leveren wat plekjes in. De twee organisaties zijn van groot belang voor Leiden én omgeving maar even kwam hier wat minder nieuws vandaan. Volgend jaar wellicht weer als de Universiteit van Leiden haar 450- jarige bestaan viert.
TOP 25 ONDERNEMERS
(het nummer tussen haakjes geeft de positie in de lijst van 2023 aan)
1 (2) Ab van der Wiel, Van der Wiel Bouw, Noordwijk.
2 (9) Harry de Bruin, Theaterhangaar, Katwijk.
3 (11) Simon Pennings, A’dam Tulip Experience /WAM Pennings.
4( 12) Bart van Zijll Langhout. Hoofd Janssen Campus, Leiden.
5 (14) Rob Postma, dir. Airbus Nederland, Leiden/Oegstgeest.
6 (3) Diek Parlevliet. Parlevliet & Van der Plas, Katwijk.
7 (1) Jantine Heemskerk, Heemskerk Fresh & Easy, Rijnsburg.
8 (8) Menno Smitsloo, Smitsloo Groep, Oegstgeest
9 (4) Sijmen de Vries, Pharming Leiden.
10 (21) Sandra Bechtholt, Keukenhof Lisse.
11 (5) Bob Meijer en Johan Klerks, Brasserie Groep, Leiden.
12 (6) Yvonne van der Hulst, Van der Hulst Bouwbedrijf bv, Lisse.
13 (-) Wim van der Plas, Floral Trade Group, Rijnsburg
14 (13) Stephan Stokkermans, Grand Hotel Huis ter Duin, Noordwijk.
15 ( 17) Dennis van der Werff, Van der Werff Infra, Alphen aan de Rijn
16 (-) Johan Oudendal, Oudendal Groep, Wassenaar.
17 (-) Nico Geerlings, Flexible Human Services
18 (22) Christiaan Rood, LeydenJar, Leiden.
19 (-) Daan Luining, Meatable, Leiden
20 (25) Marius Hovius, directeur Rabobank Leiden e.o, Leiden.
21 ( 16) Singha Witteman, Rebel Horeca Groep, Leiden.
22 (-) Herma van Piekeren, Stichting Kunstklank, Noordwijk.
23 (7) Henk Jan en Johan van Maanen, Bakkerij van Maanen, Katwijk.
24 (-) Jan en Evelien Roggeveen, The Brothers Company, Noordwijk.
25 (-) Joost van Schie, Kaasboerderij De Eenzaamheid Warmond.
TOP 25 BESTUURDERS
1 (13) Wim Weijland, directeur Rijksmuseum voor Oudheden, Leiden.
2 (22) Frederik Zevenbergen, gedeputeerde verkeer en vervoer.
3 (1) Rogier van der Sande, Dijkgraaf Hoogheemraadschap van Rijnland, Leiden
4 (2) Ashley North, wethouder Leiden.
5 (5) Douwe Biesma, bestuursvoorzitter LUMC, Leiden
en Martin Schalij, voorzitter ROAZ
6 (3) Hester Bijl en Annetje Ottow, Universiteit Leiden .
7 (7 ) Dietmar Pilz, hoofd ESTEC, Noordwijk
8 (9) Gerard Mostert, wethouder Katwijk.
9 (10) Martijn Bulthuis, directeur Leiden & Partners, Leiden
met strateeg Lucien Geelhoed
10(11) Maarten Prins, Greenport Duin en Bollenstreek.
11 (14) Otto Jelsma, voorzitter college van bestuur MBO Rijnland,Leiden
12 (-) Roland Marx, directeur-bestuurder Dunavie, Katwijk
13 (-) Sebastiaan Lagendaal, directeur Pieterskerk Leiden
14 (18) Bastiaan de Roo, directeur PLNT Leiden
15 (15) Marc Sandelowsky, directeur Space Campus Noordwijk
16 (16) Elles in ’t Veld, voorzitter ondernemersvereniging VOA
17 (17) Marco Beijersbergen, voorzitter economic board Duin en Bollenstreek, Sassenheim
18 (-) Peter Heijkoop, burgemeester Leiden
19 (-) Ton van Houten, voorzitter Raad van Bestuur Zorg en Zekerheid Leiden
20 (20) Anouk Noordermeer, wethouder Alphen aan den Rijn.
21 (-) Tjeerd Scheffer, Stichting Leiden Marathon.
22 (-) Gerda van den Berg, voorzitter Historische Vereniging Oud Leiden.
23 (-) Gerard van As, wethouder Alphen aan den Rijn
24 (24) Esther Peters, directeur Leiden Bio Science Park, Oegstgeest
25 (-) Annemiek Rutters, voorzitter raad van bestuur Alrijne, Leiden.