Met bouwproject De Kabel in Voorhout zet Van der Hulst Bouwbedrijf een volgende stap op weg naar volledig circulair bouwen. Een gesprek met Yvonne van der Hulst, eigenaar van het ontwikkelende bouwbedrijf in Lisse, over wat er zo uniek is aan de zeven herenhuizen van De Kabel en hoe het allemaal ontstaan is. “We laten mooie woningen na voor de volgende generaties.”
Wanneer zijn jullie begonnen met circulair bouwen?
“In 2013 hebben we een stip op de horizon gezet. De bouwcrisis van 2012 had zijn hoogtepunt gehad en we voorzagen weer groei. Maar dat wilden we op een positieve manier realiseren. We zagen dat er strengere wet- en regelgeving aankwam op het gebied van energie, milieu en duurzaamheid. De normen schreven voor dat we in 2020 energieneutraal moesten bouwen, maar wij besloten om dat naar voren te halen. Als we in de toekomst toch aan deze norm moeten voldoen, dan kun je het maar beter meteen goed doen, vonden we. Dan word je koploper in de branche, en je neemt bovendien je maatschappelijke verantwoordelijkheid.”
Hoe hebben jullie het aangepakt?
“We werden een van de founding partners van Active House, een internationaal netwerk van experts dat duurzaamheid vertaalt naar de dagelijkse praktijk in de bouw. Het idee achter Active House is dat je comfort, energie en milieu volledig integreert in het bouwproces, met als doel dat mensen zich comfortabel voelen in hun huis terwijl het milieu en de portemonnee zoveel mogelijk worden ontzien. Of anders gezegd: we zetten de eindgebruiker centraal. Het resultaat was dat we in 2014 al op een Energie Prestatie Coëfficiënt van 0,2 zaten, terwijl 0,8 de EPC-norm was op dat moment. Bijkomend voordeel hiervan was dat bewoners met hetzelfde inkomen een hogere hypotheek konden krijgen of voor een lagere hypotheekrente in aanmerking kwamen.”
Wat betekent dat voor het bouwproces?
“In de praktijk betekent dit dat we gebruikmaken van duurzaam materiaal en zoveel mogelijk proberen bouwafval te voorkomen. Ook kijken we extra kritisch naar zaken als isolatie, hoogwaardige installatietechniek en lichtinval. Een voorbeeld: met een extra dakvenster kun je voor meer licht zorgen, waardoor je kunt besparen op je verlichting. Door het venster in het ontwerp mee te nemen, kan het daarnaast ook een functie als zomernachtventilatie hebben. Dit soort principes zijn inmiddels ingebed in onze manier van bouwen.”
“Maar we zijn verder gegaan. Inmiddels is de norm energieneutraal en nul op de meter. In het kader hiervan hebben we in de wijk Hooghkamer in Voorhout 33 woningen gebouwd met pv-panelen voor maximale energieopwekking, warmtepompen en een huisbatterij voor de opslag van energie. Dit is nu zeer actueel en wordt helemaal interessant naarmate de salderingsregeling verder wordt afgebouwd. De woningen zijn gebouwd in een smart grid. Daarna hebben we in dezelfde wijk nog eens 17 woningen gebouwd met eveneens een eigen hybride energienetwerk inclusief een buurtbatterij. Deze buurtbatterij fungeert tevens als snellaadstation voor de deelauto. De bewoners in deze wijken hebben hierdoor hele lage energie- en autokosten. Dit is uniek in Nederland en misschien zelfs in Europa.”
En nu dus project De Kabel in Voorhout. Wat is hier zo bijzonder?
“In deze wijk bouwen we zeven eengezinswoningen die volledig geprefabriceerd zijn. De constructie van de herenhuizen is nagenoeg volledig van hout en ook verder maken we alleen maar gebruik van ecologisch verantwoorde materialen in plaats van bijvoorbeeld beton en pir-isolatie. De woningen worden dampopen gebouwd, zonder toepassing van folies en kit, en cellulose wordt als isolatiemateriaal in de gevels verwerkt. Verder wordt alles in de fabriek gebouwd: complete gevels inclusief keramische steenstrips door een robot aangebracht, en kozijnen en ramen.
Zelfs de technische installaties zijn al ingebouwd in een aparte unit. Op de bouwplaats hoeven we alleen nog maar te monteren en binnen in de woningen af te timmeren. We kunnen dus spreken van verticaal bouwen waarbij de badkamers, toiletruimtes en technische ruimte tijdens het montageproces op de bouwplaats in één keer in de woning worden gehesen.”
“In het ontwerp is er al rekening gehouden met het feit dat de woningen in de toekomst ook weer demontabel zijn en dus losmaakbaar. Losmaakbaarheid of demontabiliteit is namelijk een belangrijke randvoorwaarde om de bouw volledig circulair te maken. Dit maakt het mogelijk om producten en materialen uit een gebouw te hergebruiken.”
Wat zijn de voordelen van fabrieksmatig bouwen?
“Door fabrieksmatig te bouwen, besparen we veel CO2-uitstoot op de bouwplaats, kunnen we dus werken aan een emissieloze bouwplaats en beperken we de overlast voor omwonenden omdat er veel minder logistieke bewegingen zijn en het bouwproces op locatie veel korter is geworden. Voor het proces van prefabricage met robots heb je bovendien minder mensen nodig en daarmee lossen we het probleem van het tekort aan medewerkers op. Het voordeel is ook dat je minder faalkosten hebt. Op een bouwplaats met traditionele bouwmethoden heb je meer schakels en overdrachtsmomenten. Dat voorkom je als je het werk in de fabriek doet.”
Hoe kijk je terug op De Kabel?
“Bij De Kabel is het grote voordeel dat we seriematig circulair bouwen. Daar ben ik blij mee. Dat hebben we in februari tijdens de Week van de Circulaire Economie laten zien. Experts uit de bouwwereld en de gedeputeerden Meindert Stolk en Anne Koning van de provincie Zuid-Holland konden met eigen ogen zien wat we aan het doen zijn en wat er allemaal mogelijk is.”
“We hebben bij dit project echt de grenzen opgezocht, waardoor we ondanks de fabrieksmatige productie toch maatwerk kunnen leveren. Allerlei bijzonderheden die de architect wilde aanbrengen, bijvoorbeeld afwijkende patronen in de gevel met keramische steenstrips, waren hierdoor toch mogelijk.
We laten met De Kabel zien dat er heel veel mogelijk is met seriematige prefabricage. Binnenkort hebben we een open huis voor zowel de zakelijke als de particuliere markt. Daarna gaan de woningen in de verkoop, waarschijnlijk nog vóór de zomer.”
Hoe gaat het verder met circulair bouwen?
“Er liggen veel uitdagingen op het gebied van energie en stikstof. Wij laten zien dat ecologisch en verantwoord bouwen gewoon kan. Maar omdat innoveren niet in één keer kan, gaan we stapsgewijs verder met het verbeteren van de industrialisatie en de standaardisering. In de fabriek moet alles meteen kloppen tot op de vierkante millimeter. Dat is wel een investering, maar hiermee zijn wij goed voorbereid op de toekomst en laten we mooie woningen na voor de volgende generaties.”
Van der Hulst Bouwbedrijf
Akervoorderlaan 6, Lisse
0252 210 031
[email protected]
www.vanderhulstbouwbedrijf.nl
