Familiebedrijven hebben hun eigen dynamiek. De accountants en belastingadviseurs van Baker Tilly, die veel van dit soort bedrijven als klant hebben, weten er alles van. Een interview met Willem Jan Huizinga en Sophie Gunn van de Leidse vestiging. “Uiteindelijk wil je toch in een goede sfeer aan het kerstdiner zitten.”
Waarin onderscheiden familiebedrijven zich van andere bedrijven?
“Vaak worden familiebedrijven geleid door gepassioneerde ondernemers met een langetermijnvisie. Hun bedrijf is hun kindje en ze weten wat er speelt in alle geledingen van het bedrijf. Het gaat niet in de eerste plaats om rendement op korte termijn maar om de continuïteit van de onderneming en om langdurige relaties, zowel met personeel als met leveranciers. Aandacht voor de medewerkers en de maatschappij is een belangrijk kenmerk. Heel betrokken, zo kun je deze ondernemers kortweg noemen en dat is heel mooi om te zien.”
Wat zijn de valkuilen voor familiebedrijven?
“In de zorg voor anderen kun je ook doorslaan, zeker in lastige tijden wanneer een ondernemer ingrijpende beslissingen moet nemen die niet altijd even positief zijn voor de medewerkers. Het is zaak dat familiebedrijven daar een goede balans in weten te vinden.”
Wat kunnen de adviseurs van Baker Tilly toevoegen aan familiebedrijven?
“Behalve onze expertise op het gebied van jaarrekeningen en belastingen hebben we ervaring met de werkwijze en manier van denken van familiebedrijven. Daardoor zijn we een echte sparringpartner en
kunnen we een goed advies geven, bijvoorbeeld als het gaat om nieuwe investeringen. Door de omvang van onze organisatie kunnen we ook snel specialistische teams inschakelen, op financieel gebied, maar ook bijvoorbeeld op het gebied van HR of overnames. Onze taak is om goed te luisteren en samen met de ondernemer te ontdekken wat hij wil en wat zijn opvolgers willen. In gesprekken met de eigenaar en zijn zonen of dochters moet duidelijk worden welke verwachtingen er leven. Bespreek je dit soort dingen niet dan kan het op den duur gaan botsen.”
Welke issues spelen er vooral in familiebedrijven?
“Die van de bedrijfsopvolging, zeker nu de babyboomers met pensioen gaan en plaatsmaken voor de volgende generatie. Zij willen hun zelf opgebouwde bedrijf en hun kinderen goed achterlaten. Vaak is de zaak zeer verweven met de vader. Hij is een duizendpoot die alles regelt. Het bedrijf is vaak om hem heen gebouwd. Hij doet en weet alles en hij verwacht dat zijn zonen of dochters, die niet zoals hij met de zaak zijn meegegroeid, het bedrijf op dezelfde manier leiden. Maar die willen niet altijd al hun tijd in de zaak steken. Of zij willen dat het bedrijf anders wordt georganiseerd.”
Hoe begeleid je zoiets?
“Je moet kijken welke verwachtingen er leven en met elkaar op een transparante manier praten over de verschillende belangen. Daarna kun je bepalen hoe je verder gaat. De uitkomst kan bijvoorbeeld zijn dat het economisch eigendom bij de kinderen komt te liggen en dat er iemand wordt binnengehaald die de dagelijkse leiding op zich neemt. Bedrijfsopvolging is niet alleen een financieel-juridisch proces, het is ook een emotioneel proces waarbij de eigenaar afscheid moet nemen terwijl hij eigenlijk nog wil meesturen. Zorg daarom voor een goede taakverdeling, ook omdat privé en zakelijk door elkaar heen lopen. Uiteindelijk wil je toch in een goede sfeer aan het kerstdiner zitten.”
Wat is verder belangrijk bij familiebedrijven?
“Goed volgen van de ontwikkeling van het bedrijf, overigens iets wat bij elk bedrijf speelt, niet alleen bij familie-bedrijven. Vaak zie je dat een bedrijf begint als een soort hobby van de eigenaar. Na verloop van tijd ontstaat een stabilisatie om vervolgens weer een sprong voorwaarts te maken, waarvoor bijvoorbeeld geld nodig is. Als een bedrijf nog groter wordt, zeker bij bedrijven tussen de 50 en 100 medewerkers, kun je een bedrijf niet meer houtje-touwtje leiden maar is het nodig om te professionaliseren. Het is ook noodzakelijk om rekening te houden met onverwachte zaken, bijvoorbeeld verandering van wet- en regelgeving of een extra financiering voor bijvoorbeeld en nieuw pand.”
Tot slot: als je één tip moet geven aan een familiebedrijf, welke is dat dan?
“Bedrijfsopvolging is een lang proces dat vaak jaren duurt. Je moet er daarom op tijd mee beginnen en de verschillende stappen goed plannen en vastleggen. Wij kunnen daar bij helpen. Regel je zaken goed, ken je eigen kracht en roep professionele hulp in. Dat voorkomt dat je achteraf rotzooi moet opruimen. Dat is niet alleen duur, zoiets gaat ook vaak met veel emoties gepaard. Ons advies is daarom: voorkom dat!”
Familiebedrijven
In Rijnstreek Business gaan we de komende tijd in gesprek met vertegenwoordigers van familiebedrijven. De eerste keer trappen we af met een interview met financiële dienstverlener Baker Tilly, die veel familiebedrijven adviseert. Met zo’n achthonderd professionals verdeeld over veertien vestigingen in Nederland is Baker Tilly altijd dichtbij. De accountants en belastingadviseurs zijn onderdeel van Baker Tilly International, waardoor er ook veel internationale kennis in huis is. Zo combineert Baker Tilly al meer dan honderd jaar het beste van twee werelden: lokale betrokkenheid én een sterke internationale organisatie.
Baker Tilly Leiden
Schipholweg 103
2316 XC Leiden
T 071 305 00 00
E [email protected]