Hij heet Lammert, was ons verteld, onze gids. Terwijl wij stonden te wachten kwam hij op ons af. Een lange man, wild haar, petje op, lange stok in de hand. Een echte wadloopgids.Hij komt op ons groepje af en vraagt: “Hoe laat gaan jullie weg?“Ah!” roep ik, “Bent u Lammert?”“Dat was mijn vraag niet.” Even sta ik verbouwereerd. Een ander uit onze groep beantwoordt Lammert’s vraag. Daarna is het tijd voor een voorstelrondje. Een klein lesje in focus van deze markante Lammert. Maar nu kunnen we dan ook op pad.
Eerst door de slikken vlak onder de kust. Maar al gauw krijgen we vaste zeebodem onder de voeten en terwijl het water wegtrekt, vorderen we steeds verder het Wad op. Van horizon tot horizon is er alleen de lucht, het water, zand en het geluid van vogels. Een luie zeehond kijkt ons vanaf een verre zandbank. Zijn broertje duikt op in een geul vlakbij. Terwijl mijn voeten, gestoken in eigenwijze All Stars, over de zandbodem gaan, dwalen mijn gedachten naar het dagelijks leven. De weidsheid van de Wadden stemt altijd filosofisch. Maar voordat mijn gedachten een al te zweverig niveau bereiken, vraagt onze gids de aandacht. Hij houdt stil en begint in het zand te wroeten.
“Wat doet u?”
Lammert zegt niets, maar peutert een schelpje tevoorschijn.
“Kokkels,” zegt hij. “Lekker en gezond. Er zitten er hier nog veel meer. Graaf er ook maar een paar op.”
Gehoorzaam doen we wat Lammert ons opdraagt. Al gauw heb ik een handje kokkels verzameld. De stilte wordt alleen doorbroken door vogelgeluiden.
“Lammert,” vraag ik: “hoeveel verschillende soorten vogels zijn er eigenlijk op het Wad?”
“We hebben het nu over kokkels! Ik snap best dat je wel honderd vragen hebt met al die indrukken,” repliceert Lammert. “Maar we hebben het nu over kokkels!”
Opnieuw sta ik met mijn mond vol tanden. Wie mij kent weet dat dit niet zo snel het geval is. Maar de kokkels krijgen voor mij opeens een tweede betekenis: niet alleen de zelf opgegraven Wadden-lekkernij, maar ook: focus.
Lammert leert mij een les: waar je mee bezig bent, dat doe je. De rest doet er niet toe. Kokkels. Focus. Terzake.
Sinds deze wadloopervaring is “Kokkels” een gevleugelde uitdrukking. Bij ons in het gezin en ook op de zaak.
“Kokkels” roep ik, als iemand van een onderwerp afwijkt. Of als een collega met een misschien interessante, maar niet terzake doende vraag de vergadering laat uitlopen. Focus is wat er toe doet, misschien mag je het zelfs mindfulness noemen. Kokkels. Thuis, op de zaak, tijdens het hardlopen, op de sportschool. Kokkels.
Nog even terug naar die memorabele dag op het wad. De zeewind waait door mijn haar en ik kijk opzij naar mijn vrouw en dochter die toegewijd in de modder peuteren.
Ik wend me nog één keer tot Lammert en waag te vragen hoe je het kokkelvlees uit de kokkels kunt halen.
“Ik hoef niet alles voor te doen. Dat kan je prima zelf.”
Ik heb geen management boek meer nodig. Alleen kokkels.
JAN VERSTEEGH, VOORZITTER VNO/NCW RIJNLAND