Big Data is de jongste telg in het IT hypewoordenboek. Wat is Big Data? We produceren met z’n allen elk jaar meer bits dan in alle voorgaande jaren bij elkaar. Degene die daar toegang toe heeft kan waardevolle informatie, en vervolgens kennis distilleren. Big Data is in essentie niet nieuw. In bibliotheken ligt ook al wereldkennis verscholen. Door die boeken te lezen maak je van de papieren inktbitjes informatie. En als je ook nog begrijpt wat je leest, verwerf je kennis. Een student doet dus aan Big Data, net als de NSA, Albert Heijn en Google. Met informatie en kennis kan je goede dingen doen, maar ook slechte. Welke van de twee hangt af van de intentie. Als je dokter in je medische data een patroon vindt kan dat je leven redden. Maar als je zorgverzekeraar hetzelfde doet kost het je geld. Als je bij een online warenhuis een snelkookpan en een rugzak koopt krijg je morgen een aanbieding voor een fornuis of een goedkope reis. Maar als je datzelfde doet na een bomaanslag stuurt de NSA de FBI op je af om je op te sluiten.
Big Data gaat dus over kennis. Maar bij de debatten over privacy gaat het meestal over de bitjes, en eisen we bijvoorbeeld zekerheden over de plek waar de harde schijf toevallig staat. Of vinden we dat onze data het land niet uit mag. Erg zinvol is dat allemaal niet. Bitjes laten zich niet door landsgrenzen tegenhouden en ook spionnen trekken zich niet zoveel aan van juridische datahekken. Laten we er ons dus maar bij neerleggen dat wie toegang heeft tot data, al meer dan genoeg mogelijkheden heeft om er goede, maar ook slechte dingen mee te kunnen doen. Maar hoe gaan we dan besluiten wat goed- en wat slecht gebruik is? Ik zou zeggen: dat moeten we altijd zelf kunnen bepalen. Alleen krijgen we daar eennieuw probleem voor terug. Het onderscheid tussen goed of kwaad gebruik van informatie en kennis is namelijk helemaal niet zo makkelijk te maken. Want als we zelf mogen kiezen, wint gemak het meestal toch van angst en klikken we al snel op “ja akkoord”. Zo krijgt Big Data uiteindelijk toch, misschien tegen wil en dank, nog een hele mooie toekomst…