Sinds het coronavirus huishoudt in de wereld, is alles anders, ook voor ondernemers. Michel Duijm van accountantskantoor Bouwer & Officier sprak veel MKB’ers. Hij kijkt terug op een paar hectische maanden en blikt vooruit. “Ondernemers raakten de weg kwijt.”
Op het terrein voor het kantoor van accountantskantoor Bouwer & Officier in Hazerswoude-Rijndijk zijn cliënten van een aangrenzende fysiotherapiepraktijk hun oefeningen aan het doen, onder begeleiding van therapeuten. De meesten dragen een mondkapje. Dit gebeurt gedeeltelijk in de buitenlucht en deels in een neergezette legertent om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Het is een symbolisch en bijkans surrealistisch beeld in een tijd die door Michel Duijm als ‘extreem’ wordt betiteld.
Weg kwijt
“Het waren extreem drukke tijden, terwijl het toch al een drukke periode was vanwege de jaarafsluiting,” kijkt Duijm terug op de afgelopen maanden. “Ondernemers werden overdonderd door de tijdelijke steunmaatregelen van de overheid, raakten hierdoor de weg kwijt en riepen onze hulp in. Veel klanten hadden sowieso behoefte aan een luisterend oor. Ze belden ons en wij belden hen om zo vinger aan de pols te houden. We hebben extra uren gemaakt en de prioriteiten verlegd. Maar we zijn blij dat we dit voor onze klanten konden doen.”
Veel vragen van klanten gingen over de gevolgen van de crisis voor hun personeel, over het inschatten van de verwachte omzetcijfers en financieringen. Vaak werd ook gevraagd: hoe kom ik in aanmerking voor de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) of een van de andere regelingen, zoals de TOGS (eenmalig 4000 euro voor direct door corona getroffen bedrijven) en de Tozo (aanvullende uitkering om te kunnen voorzien in het levensonderhoud voor ondernemers die onder het sociaal minimum terecht zijn gekomen)?
Klappen
Allemaal kwesties die de afgelopen maanden op het bordje terechtkwamen van de medewerkers van Bouwer & Officier. “We vroegen regelingen aan voor onze klanten of gaven advies. Wat we precies deden, verschilde per klant, want het was echt maatwerk,” licht Duijm toe.
En hij vervolgt: “De banken stelden zich flexibel op. En ook de garantstelling door de overheid heeft geholpen. Gelukkig is niemand van onze klanten omgevallen. De bakkers in Nederland – een belangrijke klantgroep van ons – redden het wel, de bouw is gewoon doorgegaan en doet het nog steeds goed, al ben ik benieuwd of er voldoende orders komen vanaf het derde kwartaal 2020 en de automotive-markt verkoopt wel minder auto’s, maar daar staat een toegenomen vraag naar onderhoud en reparatie tegenover. Waar wel de eerste klappen zijn gevallen, is in de marketing en reclame; daar wordt het eerst op bezuinigd in tijden van crisis.”
Rustiger
Inmiddels is het weer wat rustiger in het kantoor aan de Rijndijk. Duijm: “Het vlakt af, maar omdat een aantal noodpakketten zijn verlengd door de regering tot eind september, verwachten we wel weer nieuwe vragen, al zal het niet meer zo druk worden als in het voorjaar, want gelukkig zijn veel bedrijven inmiddels weer opgestart, ook de horeca, waar veel van onze klanten aan leveren.”
Veel medewerkers van Bouwer & Officier doen hun werk inmiddels weer vanuit kantoor, in plaats van thuiswerken. Duijm: “Ongeveer de helft werkte thuis de afgelopen maanden, zodat mensen op kantoor op anderhalve meter van elkaar konden zitten. Dat ging goed. De communicatie verliep wel iets anders, maar gelukkig kan ik wel wat aan mijn mensen overlaten. Thuiswerken is best prettig en past ook bij deze tijd waarin klanten om flexibiliteit vragen. Daarbij hoort dat medewerkers op flexibele tijden, bijvoorbeeld ’s avonds, een paar uur thuis werken.”
Lange termijn
Hoe het er op de langere termijn uitziet, is afwachten. “Je moet de gevolgen van bijvoorbeeld vertraagde leveranties niet onderschatten,” waarschuwt de eigenaar van het accountantskantoor. “En wat gebeurt er met bedrijven die nu overeind zijn gehouden met ruimhartige regelingen en met uitstel van betalingen? Kunnen zij hun leningen terugbetalen en zo niet, hoe reageren de banken en de Belastingdienst dan? En wat gebeurt er als er in het najaar een tweede golf van het coronavirus komt? Het was geen tsunami die we over ons heen hebben gekregen, maar het waren wel hoge golven. Als bedrijven na drie maanden weer op negentig procent van hun omzet zitten, dan is het allemaal wel op te vangen, maar het moet geen jaar gaan duren.”
Afsluitend zegt Michel Duijm: “Misschien hebben we ook wel iets geleerd van de coronacrisis. Wat we zagen is dat we erg afhankelijk zijn van het buitenland. Is het wel verstandig dat zoveel spullen uit China komen? Wellicht moeten we toch weer lokaler en kleinschaliger gaan denken.”
Bouwer & Officier
Accountants en Belastingadviseurs
Rijndijk 139
2394 AG Hazerswoude-Rijndijk
T 071 341 90 00
E [email protected]
I www.bouwer-officier.nl
Profiel Bouwer & Officier
Accountantskantoor Bouwer & Officier is gespecialiseerd in financieel advies en de salaris-administratie voor bakkers en aan bakkers gerelateerde bedrijven. “We hebben een uitgebreid netwerk in de bakkerswereld en kunnen daardoor goed benchmarken en adviseren over bedrijfsopvolging en overnames,” zegt Michel Duijm. “Deze klanten zitten in het hele land. Daarnaast leveren we financiële diensten aan het MKB in een straal van 30 kilometer rondom Hazerswoude, variërend van zzp’ers tot middelgrote bedrijven in een diversiteit aan branches.”
