Eén van de belangrijkste kenmerken van familiebedrijven is het streven naar continuïteit. Hoe kun je die continuïteit borgen als het bedrijf wordt overgedragen? Welke rol heeft de notaris in het proces voorafgaande aan én tijdens de bedrijfsopvolging? En, misschien nog interessanter, welke rol kán nu juist een notaris bij uitstek op zich nemen?
NOTARIS ERNA KORTLANG TEEKENSKARSTENS NOTARISSEN B.V.
Erna Kortlang, notaris familierecht/estate planning en partner bij TeekensKarstens: “Familiebedrijven zijn bijzondere bedrijven. Als notaris ben ik regelmatig betrokken bij familiebedrijven waar opvolging binnen de familie aan de orde is. Mijn collega notaris Rik Kamps, eveneens partner bij TK en gespecialiseerd in ondernemingsrecht, begeleidt ook opvolgings- en overnametrajecten. Wij werken nauw met elkaar samen.
Een bedrijfsovername binnen de familie is een proces waarbij emoties, familietradities, juridische-, financiële-, economische- en continuïteitsaspecten een even belangrijke rol spelen. Naast de notaris als familieadviseur, is er een belangrijke rol weggelegd voor de accountant en de fiscalist. In sommige situaties worden mediators aangesteld.
Kortlang: “Als notaris heb je naast het geven van juridische adviezen en het opstellen van documenten vaak een coördinerende rol tussen alle betrokkenen. Dit is afhankelijk van de band met de cliënt, de familiebanden en de kwesties die spelen. De notaris is neutraal en kan zaken benoemen die lastig zijn om op tafel te leggen. Deze rol bevordert een soepel lopend proces, want er komen vaak veel aspecten bij kijken.
Wat is de familiecultuur? Is er één kind of zijn meerdere kinderen de opvolgers? Wat is de positie van de overige kinderen en van de schoonkinderen? Wat als het kind graag de opvolger wil zijn, maar eigenlijk niet over de benodigde competenties beschikt om het bedrijf op een goede wijze te continueren? Hoe ga je om met de eigendom van het bedrijf? En met het bestuur?
Vaak ligt de zeggenschap binnen een familiebedrijf bij de directeur/groot aandeelhouder of bij een beperkt aantal familieleden. Zeggenschap wordt veelal gekoppeld aan functies zoals: directeur, bestuurder, aandeelhouder en houder van prioriteitsaandelen. Met het oog op plotselinge onverhoopte veranderingen, is het van groot belang stil te staan bij de vraag wie welke zeggenschap heeft of krijgt. Want wat gebeurt er als diegene die zeggenschap ineens niet meer kan uitoefenen? Deze zeggenschap heeft niet alleen betrekking op de continuïteit van de onderneming zelf, maar ook op het beheer van het vermogen in andere vennootschappen en in privé situaties zoals:
•Overlijden
•Echtscheiding
•Wilsonbekwaamheid
•Faillissement
•Surseance van betaling
•Schuldsanering
Om zowel de continuïteit van de onderneming als het familievermogen in haar totaliteit te waarborgen, moeten zaken goed vastgelegd worden. Zowel bij leven als na overlijden.
TeekensKarstens Notarissen B.V.
Bij het notariaat van TK is een gespecialiseerd team, bestaande uit 5 (kandidaat-)notarissen, werkzaam op het gebied van bedrijfsovernames en estate planning. Mede dankzij deze focus hebben onze specialisten ruime ervaring met ingewikkelde vraagstukken die kunnen spelen bij bedrijfsopvolging. Zij adviseren en begeleiden u graag bij bedrijfsopvolging bij leven, maar ook na overlijden. Daarbij vragen ze verder en kijken soms eigenzinnig in de breedte naar uw vraagstuk. Omdat zaken vaak net iets anders liggen dan in eerste instantie verondersteld.
TeekensKarstens Notarissen B.V.
Vondellaan 51, 2332 AA Leiden
T 071 535 8000
I www.tk.nl
